Şeker Hastalığı (Diyabet) Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Şeker hastalığı, pankreas adlı salgı bezinin yeterli miktarda insülin hormonu üretmemesi ya da ürettiği insülin hormonunun etkili bir şekilde kullanılamaması durumunda gelişen ve ömür boyu süren bir hastalıktır. Dünya Diyabet Günü olan 14 Kasım’da ve haftasında, şeker hastalığına dikkat çekmek amacıyla çeşitli farkındalık etkinlikleri düzenlenmektedir.

Dünya Diyabet Federasyonu verilerine göre, dünya genelinde erişkin yaş nüfusunda (20-79 yaş aralığında) yaklaşık 537 milyon şeker hastası bulunmaktadır. Bu sayının 2030 yılına gelindiğinde 643 milyon, 2045 yılına gelindiğinde ise 783 milyon olması beklenmektedir.

Uluslararası Diyabet Federasyonu’nun verilerine göre ise, 2021 yılında dünya genelinde her 5 saniyede bir kişi şeker hastalığına bağlı komplikasyonlar nedeniyle hayatını kaybetmiştir. Ayrıca ayağa bağlı sorunlar nedeniyle de her 20 saniyede bir şeker hastasının ayağını kaybettiği belirlenmiştir.

Ayak Sorunları Şeker Hastalığında Önemli Bir Komplikasyondur

İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Bülent Ertuğrul’a göre, yapılan araştırmalar şeker hastalarının %12-15’inin hayatlarının bir döneminde ayak sorunu nedeniyle sağlık kuruluşuna başvurduğunu göstermektedir. Ülkemizde erişkin yaş grubunda şeker hastası oranı %13.7 olarak tespit edilmiştir. Bu verilere dayanarak, Türkiye’de yaklaşık 10 milyon şeker hastası olduğu tahmin edilmektedir.

Prof. Dr. Ertuğrul’a göre, Türkiye’de yaklaşık 400 bin diyabetik hastanın ayağında sorun olduğu düşünülmektedir. Yapılan çalışmalar, ayağında infeksiyon gelişen şeker hastalarının %10-15’inin majör amputasyon dediğimiz durumla karşılaştığını göstermektedir.

“SGK Karşılamalı” ve “Yeterli Sağlık Çalışanı Yok”

Ayakta oluşan yaraların tedavisinin zor ve pahalı olduğuna değinen Prof. Dr. Ertuğrul, SGK tarafından hastaların harcamalarının karşılanmasının imkansız hale geldiğini belirtmektedir. Ayrıca Türkiye’de ayak yaraları konusunda yeterli sayıda sağlık personelinin bulunmadığına dikkat çekmektedir.

Prof. Dr. Ertuğrul’un ifadelerine göre, şeker hastalığı tanısı konulan bireyler özel ayakkabılar giymeli ve bu önlemler SGK kapsamı dışında kalmaktadır. Basit koruyucu önlemler ile ayak kayıplarının önüne geçilebileceği vurgulanmaktadır.

Şeker Hastalığı Türleri ve Farkları

• Tip 1 Diyabet
• Tip 2 Diyabet
• Tek Gen Hastalığına Bağlı Diyabet
• Gebelik Diyabeti
• Diğer Tipler

Tip 1 ve Tip 2 Diyabet Arasındaki Farklar:

Tip 1:

• Genellikle çocuk ve ergenlerde görülür.
• Zayıf ya da normal kilodadırlar.
• İnsülin üretimi olmadığı için insülin kullanmak zorundadırlar.

Tip 2:

• Genellikle erişkinlerde görülür.
• Çoğunluğu obezdir.
• Hap ya da insülin kullanırlar.

Çocuklara Sensör Desteği

Şişli Belediyesi ve Diyabetli Çocuklar Vakfı işbirliğiyle, “Diyabetli Çocuklara Sensör Desteği” programı başlatılmıştır. Program kapsamında, Şişli’de yaşayan 18 yaş altındaki Tip 1 diyabet tanısı konmuş tüm çocuklara, 5 bin TL’lik şeker ölçüm cihazı (sensör) desteği sağlanacaktır.